Stap 1. De Proloog – de reis gaat beginnen
De proloog is het typische ‘once upon a time’ stadium. De hoofdpersoon, de held of de heldin, (let op: hoewel ik meestal de hij-vorm gebruik is de held voor mij net zo goed vrouwelijk, dierlijk, universeel en verwijst de term vooral naar een dramatisch personage),wordt geïntroduceerd in het leven van alledag. Het is relatief rustig, maar saai, enigszins instabiel en onder de oppervlakte borrelt het. We voelen dat er hoognodig iets moet gebeuren. Het avontuur ligt op de loer. Het is een uitstekende manier om de held te introduceren, privé, in zijn werksituatie en is tegelijk een belangrijke stap in het verhaal omdat, als het goed is, het hele drama in deze Proloog in besloten ligt. De held is zich nog niet bewust van wat er komen gaat. In sommige films of verhalen wordt hij of hij dan ook letterlijk ‘slapend’ geïntroduceerd. Misschien droomt hij van iets, heeft hij vage voorgevoelens, kampt hij met heimelijke innerlijke conflicten of broedt hij op een idee. Het is allemaal nog onder de oppervlakte. De Proloog draagt alles in zich en bevat niet alleen de backstory, maar het hele verhaal ligt als een slang opgerold te wachten totdat er iets gebeurt waardoor beweging in gang gezet wordt. Het thema wordt al voelbaar. De hoofdpersoon mist misschien iets, voelt zich incompleet en er sluimert een verlangen, het overdrachtelijke dorre land. Mooi voorbeeld is de openingssequentie uit American Beauty (1999). Deze opening heeft alles in zich om spanning op te wekken, nieuwsgierig te maken, de hoofdpersoon te introduceren en al min of meer voelbaar te maken dat hier nodig iets moet gebeuren . Tegelijk voorspelt deze proloog al het einde: over een jaar ben ik dood, meldt Lester Burnham. Wij willen nu weten: hoe dan?
(korte feuilleton over het boek storytelling in 12 stappen, dat in november bij uitgeverij Augustus verschijnt. (c) Mieke Bouma)
