Nu in de boekhandel en online
Leren dansen met de draak
Mythen en verhalen over omgaan met een crisis
Een crisis komt altijd ongelegen. Het is lastig, pijnlijk, soms zelfs onverdraaglijk als alles ineens op zijn kop staat, als het oude normaal stopt en een nieuwe, onzekere periode aanbreekt. Dat roept onmacht, verdriet en verzet op, en vaak ook de nodige woede. Maar tegenspoed en ellende komen in ieder menselijk leven voor. En juist op de moeilijkste momenten leren we onszelf beter kennen, komen we in beweging en boren we iets in onszelf aan waarvan we niet wisten dat we het in ons hadden. Tijdens een crisis zijn we kwetsbaar en onzeker, maar ook ontvankelijker, waardoor er ineens van alles mogelijk is.
Precies dat gegeven vormt de kern van de vele mythen en verhalen die mensen elkaar door de eeuwen heen hebben verteld. Op allerlei manieren laten de helden en heldinnen uit die verhalen ons zien dat de rampen die ons overkomen geen straffen zijn, maar eerder ‘oproepen’ om iets nieuws in onszelf te ontdekken.
Hoe kunnen we leren dansen met de draak? Durven we hem recht aan te kijken, hem te leren kennen? In dit veelzijdige en inspirerende boek onderzoekt Mieke Bouma oude mythen en verhalen en beschrijft welke richtingaanwijzers we erin kunnen ontdekken om – juist nu – sterker en bewuster uit de crisis te komen. Leren dansen met de draak biedt verrassende inzichten en wezenlijke hulp door klassieke verhalen uit de hele wereld te verbinden met de universeel menselijke zoektocht naar zingeving.
Mieke Bouma is oprichter van de Storytelling Academy. Ze was docent aan de Theaterschool in Amsterdam en scenarioschrijver voor toneel, film en televisie. Eerder publiceerde zij onder andere Storytelling in 12 stappen, Het verhaal van je leven en Schrijf je levensverhaal.
Lees de inleiding en/of bestel bij de plaatselijke boekhandel!
Of bestel in de webshop van de Storytelling Academy en ontvang een gesigneerd exemplaar!
Hoe mythen en verhalen je uit de crisis kunnen helpen
Leren dansen met de draak – Mythen en verhalen over omgaan met een crisis
Mieke Bouma
Balans; 264 blz. € 21,99
★★★
De schrijver
Mieke Bouma (1954) was docent aan de Theaterschool in Amsterdam, studeerde theater-, film- en televisiewetenschappen en schreef scenario’s voor toneel, film en tv. Sinds 2007 helpt ze mensen en organisaties bij het vinden, vertellen en schrijven van hun verhaal.
Via haar Storytelling Academie leidt ze ‘storycoaches’ op. Ze schreef acht boeken, waaronder Storytelling in 12 stappen, Het verhaal van je leven en Schrijf je levensverhaal.
Het thema
Hoe ga je om met tegenslagen? In de zoektocht naar sleutels en aanwijzingen hiervoor herlas Bouma tijdens de coronaperiode – een crisis van formaat – de Odyssee van Homerus en het verhaal van Siddharta Gautama (de Boeddha). Die vergeleek ze met bijbelse verhalen over Job, Jona en Jezus, sprookjes als Belle en het beest en verhalen van Holocaustoverlevenden Edith Eger en Viktor Frankl. Hoe doorleefden en overleefden zij hun crisis? Wat stopte, wat kon zich ontwikkelen?
Crisis komt van het Oudgriekse werkwoord krinomai: scheiden. Er is een vóór en een na, er begint en eindigt iets. Het Chinese teken voor crisis bestaat uit de tekens voor ‘gevaar’ en ‘kans’. Er is het gevaar dat je wegzinkt in schuldgevoel, depressie of (zelfgekozen) dood, en een kans op iets nieuws. Net zoals de rups na een ondefinieerbare prop een vlinder wordt, hij had dat in potentie al in zich. Je reactie op een crisis is uiteindelijk een keuze. Vraag je: ‘Waarom ik’ (lot) of ‘waarom nu’ (plot)? Bouma is open over haar crises. Ze verloor haar zusje op haar vierde en kreeg later borstkanker. Ze vond troost in De Goddelijke komedie van de Italiaanse schrijver Dante die net als zij verdwaald was in het donkere bos.
De uitwerking
Willen mythen of je levensverhaal je helpen bij een crisis, dan is het nodig een verhalende of narratieve bril op te zetten. Kijk daarmee bijvoorbeeld op zielsniveau (de kolibrie) of, een tandje hoger, op het niveau van de kwantumfysica: alles is met elkaar verbonden en te beïnvloeden (de adelaar). Bouma baseert haar werk grotendeels op dat van de Amerikaanse literatuurwetenschapper Joseph Campbell (1904-1987) die ontdekte dat bijna elk verhaal terug te voeren is op de monomythe van de reis van de held. De held verlaat de veilige thuishaven om zijn verlangen te vervullen, vindt op zijn weg beproevingen en belandt in een diepe crisis waarin hij zijn ego moet opgeven. Diep inzicht daarin blijkt het keerpunt dat leidt tot overwinning en heling. Sterven, opstaan en opgenomen worden in het grote Niets of Al, een reis die parallel is aan het leven. De truc die verhalen ons leren, is niet te vechten maar te leren dansen met de draak, een kwaliteit die opvallend veel vrouwelijke helden beheersen.
Treffende zin
“De duivel voor wie je zo bang bent, is niets meer dan liefde in vermomming. Pas als je hem temt, vrienden met hem wordt, verandert hij in een beeldschone prins.”
Redenen om het boek niet te lezen
Het boek dubbelt soms met haar andere boeken over de heldenreis. Corona is een handig haakje nu de crisis centraal te stellen. De verhalen kennen we meestal al, dus het mag soms wat concreter en diepgaander. Welk inzicht blijkt cruciaal, welke feniks verrijst uit de as? Soms slaat Bouma juist door. Staat Osiris’ opgegeten geslachtsdeel voor het overstijgen van de zintuigelijke wereld? Ik mis misschien te veel adelaarsperspectief.
Redenen om het boek wel te lezen
Bouma’s vrije interpretatie illustreert vooral de rijkdom van verhalen, voor elk wat wils. Zolang het helpt, troost en inspireert. Dat denkproces komt op gang in het (her)vertellen en analyseren van verhalen. Dat mythen het leven spiegelen, is overbekend, maar Bouma biedt met storytelling een gouden analyse-instrument. Ze sluit daarmee uitstekend aan op de trend je levensverhaal te beschrijven.
